Sporen naar het verleden

Stoomtrein Goes-Borsele (SGB)

13 mei 2010

Hemelvaartsdag 2010. Als vanouds de dag voor de stoomtreinliefhebber, voor vele spoorwegmusea in Nederland betekent Hemelvaartsweekend stoomtreinweekend.

Deze pagina begint met het verslag zoals wij 13 mei beleefd hebben, hierna wat bijzonderheden en wetenswaardigheden.
Ook zijn er diverse foto's aan de pagina toegevoegd, onderaan deze pagina vindt u een drietal filmpjes. Op deze filmpjes is veel beeld van rijdend materieel te zien, en wordt de beleving compleet door de nostalgische geluiden.

Verslag

Intro

Op het terrein van de SGB in Goes kom ik gemiddeld zo'n 2x per jaar. Het is een gezellig terrein met genoeg bezienswaardigheden voor een dagje uit.
Dit jaar komen er bij Sporen naar het verleden 2 treinen uit het Spoorwegmuseum uit Utrecht over als gast. Het gaat om Plan U stel 114, die meerijdt in de treindienst naar hoedekenskerke. Ook de Kameel is er, deze staat op het terrein van de SGB en is alleen aan de buitenkant te bezichtigen.

Entree

Rond een uur of elf kom ik met Dominic aan bij de ingang van de SGB, Stoomtrein Goes-Borsele.
Op het parkeerterrein aan de zijde van station Goes staat dieselloc 521 ronkend op zijn rangeerrondje te wachten.

Na de kassa zijn we meteen midden in de nostalgische sferen. Kijkend naar het perron vertrekt net het mooie rode treinstel 114, het hart gaat meteen bij alletwee sneller kloppen. Het uitzicht over het terrein van de SGB is vanaf hier overweldigend.
Overal zijn draaiende en bewegende locomoteren te zien die oude ambachten verrichten en toegankelijk zijn voor het publiek. Al dit spektakel is temidden van het fraai aangelegde rangeerterrein, de goederenloods, het seinhuis en de locloods.

De locloods/werkplaats

We lopen in de richting van het rangeerterrein en komen sik 361 tegen die bomen aan het lossen is vanaf een platte wagon. Helaas lekte de kraan van de loc, en moest deze terug naar de loods voor reparatie.

Het valt ons in de gezellige drukte op dat de medewerkers en ambachtslieden ook allemaal in thema gekleed zijn, dit maakt natuurlijk de sfeer nog nostalgischer.

Bij de locloods aangekomen treffen we het schitterende ex directie en ex inspectie motorijtuig de Kameel aan. De motor van het stel ronkte mooi stationair. Helaas was de Kameel niet van binnen te bezichtigen.
Wel was ex ns loc 1137 (nu SGB) van top tot teen te bezichtigen. Vriendelijke medewerkers legden de kinderen uit hoe alles werkt.

In de loods zelf wordt hard gewerkt aan de revisie van een oude railbus, die waarschijnlijk op de route van de SGB gaat rijden. Buiten de railbus wordt er hier ook gesleuteld aan andere treinen en rijtuigen. Inmiddels is loc 361 hier ook geariveerd voor haar reaparatie. Het euvel was een lekke oliepomp.

Voor de locloods waren er tal van activiteiten te doen en te bezichtigen.
Na iedere terugkomst van Borsele 2 of 3 haar rit naar Hoedekenskerke, rangeert de loc vanaf het perron naar de locloods. Vlak bij de loods staat een opstelling, waar de loc dan van kolen en water voorzien wordt.
Ook kan men zelf met een "wipwap"lorrie een stukje over het spoor rijden. Het spoor ernaast kan men een stukje meerijden in een sik. Er is hier duidelijk meer dan genoeg te zien en te doen.

Koffie

Na veel actie langs en op de sporen is het tijd voor een kop koffie.
We lopen van de locloods naar de uit Middelburg overgeplaatste goederenloods, in de prachtig tot restaurant verbouwde binnenkant van de loods nemen we even rust.

Reis per stoomtrein

Naar het perron

Na de koffie is het tijd voor actie. Om 1 uur vertrekt stoomloc Borsele 2 vanaf het perron van Goes SGB.

Omdat het nog ruim voor enen was, en Borsele 2 nog binnen moest komen uit Kwadendamme, besloot ik op een centraal punt te staan en de binnenkomst van de loc, het kopmaken en het opnieuw binnenrijden van het station te filmen.
Leuk is dit ritueel: De trein uit Kwadendamme stopt, koppelt af en rijdt tot net na een wissel. Dit wissel wordt omgezet, de stoomloc rijdt achteruit via het wissel het rangeerterrein van de SGB op om te bunkeren.
Terwijl loc Borsele 1 van het spoor is, komt dieselloc ex ns 521 om de rijtuigen die de stoomloc achter liet op te halen. 521 trekt de rijtuigen tot over het wissel, waar Borsele weer via het rangeerterrein het wissel opkomt en zo direct weer goed staat, om haar reis richting Kwadendamme te beginnen.

De resultaten hiervan staan in film deel 2, onderaan deze pagina.

De route

De SGB bezit een fraai spoor, waarop meestal alleen in de weekends gereden wordt. Vandaag (donderdag) wordt er wel volop gereden op dit spoor.

De spoorlijn begint in Goes, en vertrek dan naar het zuidoosten richting Kwadendamme. In Kwadendamme is een station van de SGB. Het spoor loopt hier verder richting oosten naar Hoedekenskerke, waar het zich het mooie eindstation van de SGB bevindt.

In de toekomst zal de SGB over meerdere stations beschikken.

De reis

We stappen in een overvol rijtuig, er zijn geen zitplaatsen meer. Dit geeft niets, op het balkon was verder niemand. Daar kon je goed naar buiten kijken, en dit natuurlijk aan beide zijden!

De reis begint, zachtjes boemelen we het station uit.
Langgelast spoor kennen ze hier nog niet, dit hadden ze immers vroeger ook niet. De trein schudt en je hebt het gevoel alle kanten heen geslingerd te worden.

Mooi ligt het spoor in het landschap, vooral nu in het voorjaar. De vrijwilligers hebben er een hele kluif aan, om alles steeds weer op orde te krijgen en houden. (Denk bijvoorbeeld alleen maar aan snoei en maaiwerk, veel spoor betekent hier ook veel maaien.)
Zo mooi als de locs van de SGB zijn, is de spoorlijn ook onderhouden.

Tijdens de rit fluit de loc dikwijls, en remt vaak af, om personeel van de loc te laten. Op de onbewaakte spoorwegovergangen wordt het overige verkeer tegenhouden, de loc rijdt langzaam de overweg op, de mannen klimmen weer op de bok, zodat de reis weer vervolgt kan worden.

Op het eerste station aangekomen, besluiten we uit te stappen.

Kwadendamme

Er rijden 3 treinen in de dienst Goes-Hoedekenskerke. (Borsele 1 en 2, plan U)
Als we hier uitstappen, en de volgende trein nemen, dan hebben we alledrie de treinen hier gespot, zowel aankomst als vertrek.
De omgeving is prachtig, en het weer is droog, dus een uur wachten met zoveel leuk materieel in het verschiet is echt niet erg. Bijkomend voordeel is trouwens dat we over een uur in plan U, stel 114 komen te zitten.

Station Kwadendamme kent een laag perron, dus extra oppassen.
Omdat het hier geen Prorail betreft kan je dicht bij het spoor komen, wat je op conventieel spoor wel kan vergeten. Oppassen blijft natuurlijk wel prioriteit nummer 1.

Achter het station ligt een dijkdoorgang met poort, die bij dreigend hoog water de dijk, en daarmee ook het spoor afsluit. Deze dijk is een prima plaats voor onze foto en video-opnames.

Hoogtepunt is toch wel plan U die zachtjes komt aangereden, en net voor de dijk een salvo op zijn typhoon geeft. Net achter de dijk, nog net voor het station, ligt namelijk weer een onbewaakte spoorwegovergang.

Hoedekenskerke

We stappen in treinstel 114, en vervolgen onze reis naar Hoedekenskerke.
In Hoedekenskerke aangekomen, valt weer de pracht van de SGB op. Een mooi overdekt eilandperron met omloopspoor en diverse ander spoorweggebouwtjes.
Bij aankomst vertrekt Borsele 1 net weer van het andere spoor. We hebben hier een uur de tijd om alle indrukken op ons in te laten werken.

Nabij stations Kwadendamme en Hoedekenskerke zijn overigens tal van recreatieve dingen te doen. Naast de mooie natuur is er een onder andere een kinderpark, vlindertuin en diverse horecagelegenheden.
Voor meer informatie kan u kijken op de website van website van SGB.

Terug naar Goes

Na een uurtje rusten, fotograferen en kletsen met mede-hobbyisten is het zover.
Treinstel 114 vertrekt weer naar Goes. Na ruim een half uur boemelen door het zeeuwse landschap, komen we weer aan op station Goes SGB.

We lopen nog wat rond over het terrein en beseffen dat de dag helaas bijna weer voorbij is.
Het laatste uurtje hebben we sik 361 in de locloods nog eens goed bekeken, deze stond nog in reparartie door de eerder genoemde lekkage. Na onze laatse bezichtiging aan de loods, lopen we richting uitgang.
Buiten het hek gekomen staan we meteen weer in 2010, er passeert een Virm stel, dat net NS station Goes heeft verlaten.

De goederenloods van SGB

Op het terrein van de SGB te Goes, staat een oude goederenloods.

Deze goederenloods komt uit 1872. De oorspronkelijke locatie van deze loods was nabij station Middelburg. De Staatsspoorwegen waren de opdrachtgever tot de bouw van de loods. De bouwstijl is typerend voor die tijd, en is bij vele stations (in standaarduitvoering klas 1 t/m 5) qua vormgeving, terug te vinden. Voor stationsfoto's, klik op deze link.

De loods is in 2001 afgebroken en op het terrein van de SGB weer herbouwt. Zo ziet u dat niet alleen het rijdend materieel, maar ook veel architectuur voor het nageslacht bewaard blijft.

De SGB

Voor meer informatie over de stichting SGB verwijs ik u graag door naar de website van SGB.

Films Sporen naar het verleden 2010

Op het terrein van de SGB, en op de treinreis naar Kwadendamme en Hoedekenskerke is veel gefilmd, de bewerkte films bevatten veel beeld van onder andere Hippelloc 221, Sik 361, de Kameel, de 1137, Plan U stel 114, Borsele 1 en 2.
Buiten het materieel is er ook veel van de omgeving te zien, zoals het oude seinhuis, de locloods en het oude goederendepot.

Deel 1

Deel 2

Deel 3

klik hier om naar de fotopagina van spoorwegmusea/nostalgie te gaan.

Naar begin van deze pagina